Foto: Leonardo Da Vinci (1452-1519), autoportret, crtež crvenom kredom (Christophel Fine Art / Getty Images)
Izvodi sa BBC-ija uz audio snimak i magazina za kulturu i umjetnost u Italiji na sajtu http://iitaly.org/
Prevela i obradila: Amna Dumpor
Leonardo da Vinci je najpoznatiji po remek – djelima slikarstva poput Mona Lize i Posljednje večere. Ali kroz njegove crteže i bilješke znamo da je bio i kipar, matematičar, botaničar, paleontolog, anatom, arhitekta i inženjer, bilježeći uvid i izume koji su bili zapanjujuće ispred svog vremena. Dakle, šta nam njegova zapažanja i eksperimenti govore o njegovom jedinstvenom razumijevanju vidljivog svijeta oko sebe?
U sklopu obilježavanja 500. godišnjice smrti Leonarda Da Vincija, Bridget Kendall razgovara sa Martinom Kempom, profesorom emeritusom historije umjetnosti na Univerzitetu Oxford u Velikoj Britaniji, Carmen C. Bambach, kustosom Metropolitan muzeja u New Yorku, u SAD, i profesoricom Marinom Wallace, kustosom i historičarkom umjetnosti.
https://www.bbc.co.uk/sounds/play/w3csyp4k
RIM – Danas će Italija i svijet počasno obilježiti 500 godina od smrti velikog umjetnika Leonarda da Vincija. Povodom ove jubilarne godišnjice planira se niz proslava i izložbi u Italiji koje će trajat većinu godine. U martu je odbor za proslavu u sklopu Ministarstva za kulturu i turizam, izabrao za svog predsjednika profesora Paola Galluzzija, direktora Galileo muzeja u Firenci. Ostali članovi odbora su profesor Vincent Deleuvin, kustos italijanskog slikarstva 16. vijeka u Louvreu, profesor Luke Syson, kustos europske skulpture i dekorativne umjetnosti u Metropolitan muzeju u New Yorku, i Pinin Brambilla Barcilon, restaurator “Posljednje večere”.
“Jedan od glavnih događaja povodom 500. godišnjice njegove smrti počinje ovog oktobra u galeriji Uffizi u Firenci, sa izložbom “Leicester Codex of Leonardo da Vinci: Voda kao mikroskop prirode”.
Leicester Codex, Florence (on loan from Bill Gates)
Kada je njegov pokrovitelj Giuliano de'Medici umro, Leonardo je 1516. godine u 64. godini života napustio Italiju i otišao za Francusku gdje je živio u raskošnom zdanju Clos-Luceu u blizini Amboisea. Tada je već bio bolestan i ruka mu je bila isuvise nemoćna za slikanje, ali su zato on i njegov novi pokrovitelj, Francis I, mladi kralj Francuske, postali bliski prijatelji koji su raspravljali o svemu; od filozofije do umjetnosti, arhitekture i inženjeringa. Pišući o životima najuglednijih slikara, kipara i arhitekata, Giorgio Vasari je 1550. godine zabilježio da je Leonardo zapravo umro u kraljevom naručju, dok je kralj “držao njegovu glavu, pružajuci mu pomoć i njegu koliko je god mogao u nadi da će ublažiti njegove patnje. ” Vasarijev zapis inspirisao je umjetnike poput Jean Auguste Dominique Ingresa da naslika scenu njegove smrti s kraljem 1818. godine.
“The death of Leonardo,” Ingres, 1818
Ova dirljiva scena kralja kako drži glavu umjetnika je nedokazana, ali moguća, mada, “Sa Leonardom, ništa nije tako jednostavno”, kako piše Walter Isaacson u svojoj pažljivo istraženoj biografiji Leonarda da Vincija, (Simon i Schuster, 2017). Leonardo je sahranjen u klaustru crkve Svetog Florentina u Amboiseu, “ali trenutna lokacija njegovih ostataka je još uvijek misterija”, piše Isaacson. Crkva je srušena početkom 19. vijeka i iako su iskopavanja desetljeća kasnije otkrila kosti, one su oprezno opisane kao da Vincijevi “mogući ostaci”.
Jedan od glavnih događaja povodom 500. godišnjice njegove smrti počinje u oktobru, u galeriji Uffizi u Firenci, sa izložbom “Leicester Codex of Leonardo da Vinci: voda kao mikroskop prirode”. Kodeks od 72 stranice, koji govori o kretanju vode, fosila i mjesečine (među ostalim temama), pozajmljen je od Bill Gatesa koji ga je kupio 1990. za preko 30 miliona dolara. U bilblioteci Reale u Torinu, nakon dvije godine restauracije već se nalazi postavka čuvenog autoportreta Leonarda da Vincija. Također će biti predstavljeni renesansni crteži na temu da Vincijevog autoportreta pod nazivom “Intorno Leonardo, Disegni italiani del Rinascimento,” od 8. jula do 15. septembra. “Za 2019. planira se stalna izložba 13 Leonardovih crteža koje smo postavili, pored Kodeksa o letenju ptica”, kaže direktorica Enrica Pagella.
Prema riječima BIT organizatora (Borsa Internazionale del Turismo), u Milanu će nakon 7. februara, u paviljonu na sajmu putovanja biti izloženi da Vincijevi ilustrirani radovi kroz priloge iz glavnih kulturnih mjesta blisko povezanih s njegovim životom: dvorac Sforzesco, Muzej Vinciano Cenacolo, Ambrosiana knjižnica i umjetnička galerija, da Vinci Nacionalni muzej znanosti i tehnologije i Stelline Foundation. Reprodukcije nekih mašina koje je izumio Leonardo također će biti na postavci. Osim toga, turizam u Milanu je značajno porastao, zahvaljujući djelimičnom povećanju od 20% turista mlađih od 18 godina.