Naslovnica – novina “Oslobođenje”, pismo Omera Filipovića, čovjeka koji je nastojao da rata ne bude, a teretili su ga da je “proizveo” rat u Ključu. Omer je ubijen u logoru Manjača, 27. 7. 1992.
Nihad Filipović
27. 5. 2021.
Različite se interpretacije i “istine” o tome kako je rat izbio u gradu Ključu i ključkoj opštini mogu čuti, zavisno od toga na koga se pozivate kao svjedoka. Za Srbe ili dobar dio onih podložnih i prijemčivih propagandnim istinama, sve je počelo “paravojnim” uvezivanjem Bošnjaka i barikadama na Pudin Hanu i ubistvom policajca Dušana Stojakovića zvanog Duća, na cesti Ključ – Sanski Most, kod Ramićkog uspona prema Krasuljama, nedaleko od Ključa, 27. maja 1992.
Za sve ostale, ovo je naravno tačno u istoj mjeri u kojoj je tačno da je rat u BiH počeo ubistvom srpskog svata na Baščaršiji u Sarajevu; znači kompletno kriva, na glavu postavljena interpretacija onoga što se zbilo.
Jer, ratovi ne počinju ubistvima nekog anonimnog svata ili, uz sav dužni respekt, ubistvom nekog provincijskog policajca. Za istini bližu realnoj procjenu i ocjenu zbivanja u ključkoj opštini potrebno je ta zbivanja staviti u kontekst zbivanja u RBiH općenito. Jer, ni ramićko-krasuljske barikade i otvaranje vatre na policijsku ophodnju i pogibja policajca Stojakovića, ni otvaranje vatre na Pudin Hanu na „turističku“ kolonu vozila JNA, ni sve ono što se dešavalo u Ključu prije toga, nije palo s’neba. Sve to ima svoju i širu i dublju političku pozadinu i ne može se posmatrati izvan općeg toka zbivanja u Bosni i Hercegovini.
Tako, općepoznato je, u vrijeme dešavanja opisanih „incidenata“ u opštini Ključ, rat u BiH je bio već uveliko odpočeo. Već se desila i Bijeljina i Zvornik i Foča i Kozarac i Prijedor i Sanski Most i Hrustovo…
Kratka hronologija zbivanja:
- Badinterova komisija je već uveliko bila završila posao, precizirala stanje i naznačila put rješenja proizvedene krize.
- Ilegalna, dibidus neustavna, samoproglašena Skupština srpskoga naroda u BiH, 9. 1. 1992. godine, donosi Odluku o formiranju tzv. Srpske Republike BiH, kojoj, prema javno iznošenim zahtjevima srpskih političara, treba pripasti najmanje 66% teritorija BiH,
- Republika Bosna i Hercegovina na ovaj otvoreno neustavni potez, slijedom preporuke Badinterove komisije, reagira raspisivanjem Referendum o nezavisnosti RBiH. Referendum je proveden 29. februara i 1. marta 1992, gdje se 64% građana koji su se odazvali na referendumsko izjašnjavanje, izjasnilo za nezavisnost. Kao odgovor, srpske paravojne snage, u vremenu od 1. do 5. 3. 1992. godine, podižu barikade u Sarajevu i u drugim bosanskohercegovačkim gradovima: Bosanski Šamac, Derventa, Odžak.
- U Bosanskom Brodu 1. na 3. mart 1992, blokirali most na Savi, a na policijsku patrolu koja je pokušala deblokirati most otvorena paljba.
- U Bijeljinu 1. 4. 1992. godine, upada Željko Ražnjatović Arkan i njegova jedinica, tzv. Srpska dobrovoljačka garda (SDG), pripremljeni i ubačeni od strane tajne službe Republike Srbije i rade masovne zločine nad Bošnjacima i nesrbskim građanima. Istoga dana, 1. 4. 1992, JNA blokira puteve prema Čitluku i povlači snage iz Mostara. U Sarajevu Srbi izlaze iz milicije i formiraju svoju,
- U Banja Luci, 3. 4. 1992, srbske paramilitarne jedinice bez ikakvog odpora preuzimaju kontrolu nad gradom i kreću sa maltretiranjem nesrbskih građana.
- U Mostaru, gdje su već mjesec dana građani izloženi provokacijama rezervista JNA iz Crne Gore, pred kasarnom “Mostarski bataljon”, eksplodira kamion-cisterna. Isti dan u Bosanskom Brodu JNA i SDS vrše napad vatrom iz minobacača i topova.
- U noći 4. na 5. aprila 1992. godine, paravojne jedinice Srpske demokratske stranke napadaju sve policijske stanice u Sarajevu.
- Sedmog aprila 1992. Sjedinjene Američke Države priznaje Republiku BiH, Republiku Hrvatsku i Republiku Sloveniju. JNA raketira Široki Brijeg kasetnim bombama. Istoga dana Momčilo Krajišnik podpisuje dokument o proglašenju nezavisne Srpske Republike BiH. Srbski predstavnici u Predsjedništvu RBiH povlače se iz Predsjedništva RBiH.
- Devetog aprila 1992, tenkovske jedinice JNA napadaju i preuzimaju kontrolu nad gradom Zvornikom. Za njima ulaze Arkanova Srpska dobrovoljačka garda i vrše brojne zločine, mahom nad civilnim, nenaoružanim građanima.
- Desetog aprila 1992, JNA zauzima Kupres, traje bitka u Bosanskom Brodu i Derventi.
- Jedanaestog aprila 1992, napad na Čitluk, vazdušne uzbune u Livnu i Širokom Brijegu, JNA ulazi u Modriču i topovski napada Foču. Istog dana, Murat Šabanović sa nekolicinom boraca zauzima branu u Višegradu.
- u Hrvatskoj je već 40. 000 izbjeglica iz BiH, uglavnom iz Hercegovine…. Itd…
Svaki pokušaj legalno izabranih vlasti i ljudi da se razumno pristupi rješavanju proizvedenih problema i otvorenih pitanja, unaprijed je osuđen na propast. Scenario je već ispisan, scena postavljena, glumci odabrani . I sve to i još više, dešava se PRIJE nego je u Ključ, sa kolonom “golobradih” JNA turista, došao rat, valjda u turističku posjetu.
Ljudi znaju, vide, čuju, gledaju, misle … nisu blentavu, a i oni blentavi, slute šta im se sprema. I otud to kreće, a ne od ubistva srbskog svata ili nekog, (neka počiva u miru), provincijskog policajca – i u Ključu već, na silu podijeljene policije.
Imajući prednji tok događaja u vidu, savršeno je bilo jasno da su na nacionalnoj osnovi politički organizirani Srbi, bili krenuli u projekt kreiranja nove srbske države preko Drine, uz pomoć i punu, financijsku, vojnu materijalno-tehničku, kadrovsku i političku podršku Republike Srbije.
U tom trenutku, krajem maja 1992, Bošnjaci su već bili apsolutno i poodavno fokusirani sa strane državnog vrha Republike Srbije i političkog vrha TERORISTIČKE SDS BiH, kao glavna etnička i politička smetnja, za definitivno rješenje srpskog, tzv. prečanskog i ukupnog nacionalnog pitanja i konačno historijsko razgraničenje sa Hrvatima i R. Hrvatskom, te u konačnici, formiranje zajedničke države sa R. Srbijom.
U tim okolnostima stiže kolona JNA i u moj rodni Ključ; u turističkoj posjeti ili tek u prolazu svejedno, u tim okolnostima, dešavaju se incidenti na Pudin Hanu (otvaranje vatre na kolonu vozila JNA gdje biva ubijen jedan vojnik) i Krasiljama (otvaranje vatre na policiju koja je u konfisciranom – čitaj otetom vozilu lokalnog poduzetnika Miralema Akikovića, krenula u akciju dizanja barikade na Krasuljama), i u tim okolnostima kreće planski progon i ubijanje nesrbskog stanovništva opštine KLjuč.
Slijede planski, organizirani maskakri civilnog stanovništva u selu Prhovo (i sam sam tamo, samo da se malko drugačije “složilo”, mogao biti – i bio bih, da su me tamo zatekili, ubijen), na Velagićima kod Ključa, u Biljanima kod Sanice, a u samom Ključu, dešavaju se brojna pojedinčna ubistva i kreće masovan progon Bošnjaka i Hrvata, najprije u logore, a onda izgon sa njihove zemlje.
27. 5. 2022.
Što Putin nastoji da se izčupa iz kandži zapadnih sankcija koje se i njemu i Rusiji stežu oko vrata, to je i za razumjeti, ali što ona Ceca Dizdarević u Oslobođenju (Dani) likuje na Putinov pokušaj da se ugovorom preuzete obaveze isplate duga u dolarima transferira na rublju, koja, jel'te, ima zlatnu podlogu, a USA dolar je bezvrijedni papir koji još od Nixona američka država štanca i tako, pomoću štancanog papira što glumi novac, drži svijet u robstvu i pod svojom kontrolom, zahvaljujući sili kojom vlada – e, vidite, to je pitanje za milion dolara (ili zlatnih rublji 
. Bless him; pardon – Bles her).
Ili nije, obzirom da znamo s kim imamo posla?
Baška multipolaran svijet i centri moći tamo i vamo, te Peking, te Moskva, te EZ i USA.
Ali, u krivu je i vara se Ceca Dizdarević. Odabrala je pogrešan povod, tajming joj promašen, a motivi ko lakmus papiri providni.
Jer, to Ceciino sliči onom kako mali Perica vidi svjetsku ekonomiju i relaciju između države, njene ukupne moći i njene spoljne politike i ekonomske i financijske supermacije u svjetskim relacijama!
Likovanje poput Dizdarevićevog, na eventualni slom sankcija koje je Zapad uveo Rusiji, (u toku su diskusije oko šestog kruga sankcija), s ciljem da se zaustavi, (pazite, ne slomi i porazi Rusija, nego zaustavi u agresiji koja ugrožava mir u Evropi i svijetu) – znači, s ciljem da se zaustavi agresija na suverenu državu, članicu OUN, koja je napadnuta u namjeri da se uništi i ona i njen narod, jer, tako smatra i tako je javno kazivao ruski predsjednik Putin, ta država i taj narod, pazite sad ovo – nemaju pravo da postoje!
Ali, time se mr. Ceca Dizdarević ne bavi, to je njojzi efemerno; zlatna rublja je našoj Ceci svjetlo u okicama.
Jah, a to ništa drugo nije. do ETIČKO PROSTITUIRANJE!